ŞİRKETLERİN IQ’ SU YA DA KURUMSAL ZEKA
Bireylerin IQ sundan bahsedebildigimiz gibi kurumlarında IQ larından bahsedebiliyoruz. Normalde kurumun sahip oldugu zamanını ve emegini satın aldıgı zeki insanların toplam IQ larından istifade edememesi farkında olunmayan bir kurumsal maliyete sebep olur. Bunu Entropi olarak isimlendiriyoruz. Buna karsı kurum üyelerinin bir arada daha harmonik ve senkronize hareket edebilmeleri sonucu zeka ve becerilerini kurumsal zekayı arttırıcı sekilde bir araya getirebilmelerini de syntropi olarak isimlendiriyoruz.Kurumsal zekanın artısı bilgi yönetim süreclerini daha etkin kıldıgından firmanın rekabet sansını,degisimlere cevap verme hızını ,ve kendine iliskin fırsat ve tehdit algılarınının dogrulugunu arttırarak kurumsal gücüne de katkıda bulunur. Bir kurum için esas olan sey entropiyi önleyerek kurumsal zekasını maksimize etmek, ve bilgiyi dogru yöneterek rekabet ve degisim gücünü sürdürmek olarak ortaya çıkar. En yüksek kaydedilen IQ düzeyi 200 civarlarındadır. Bu seviyede skor sistemi dagılmaya ve aktüel skor fenomenin kendisini ifade etmemeye baslar. Kurumlarında bir IQ su vardır degil mi,en azından figüratif olarak ? En yüsek kurumsal zeka derecesinin ne oldugu merak edilebilir.
Gerçekte kurumsal zeka nedir ? Bir Organizasyon kurumsal zekasını nasıl gösterir ? Söyle düsünelim. Bizim kurumumuzda IQ düzeyleri 100 olan 100 çalısan var. 100 IQ puanının 100 kisiyle çarpılması ile toplam 10 000 IQ puanı elde ederiz. Kritik soru bu IQ miktarının ne kadarını biz sirketimiz için kullanabiliyoruz ?
Düsünün ki biz bu insanlara çoktan ödeme yaptık, zekalarını kullanalım ya da kullanmayalım. Şirket için bir çalısan kendini ortaya koydugu andan itibaren,biz bu çalısanların 100 lük ya da her nasılsa IQ larını ya da IQ larının kullanım opsiyonunu satın almıs oluyoruz. Her günün sonunda biz bu opsiyonu ya kullanmıs veya tükenmeye bırakmıs oluyoruz. Tükettigimiz gün bir daha geri gelmeyecek ve o gün kullanabilecegimiz total IQ da yitirdigimiz günle birlikte gitmis olacak.
Eger biz bir kurumun potansiyel IQ düzeyini ölçebilir olsaydık çok az organizasyon toplam potansiyel skorlarını kullandıklarını iddia edebilirlerdi. Herhangi spesifik bir genis organizasyonda,biz özellikle cepler dolusu kolektif zeka bulabiliriz,aynı zamanda ürkütücü miktarda kolektif aptallık bulabiliriz.Hatta söyle denebilir ki bireysel zekalar arasında olası sinerjiler aktif hale getirilebilirse gerçek potansiyel IQ skoru bireysel skorların basit toplamından daha büyük olabilir.Aklımızda tutmamız gereken bireysel yetersizlik veya zeka eksikligi kolektif aptallıgın yaygınlasması için sart degildir. İyi niyetli insanlar sıklıkla birbirlerini ellerinden gelenin en iyisini yaparak islevsiz kılarlar. Aktüel olarak iki tür kolektif aptallıktan dan söz edebiliriz :ögrenilebilir aptallık ve dizayn edilmis aptallık.
Ögrenilmis aptallık kisilere düsünme yetkisi verilmedigi zaman veya verilmedigini düsündüklerinde ortaya çıkar. Tasarlanmıs türdeki aptallık ise kurallar ve sistemler bireyler için yaratıcı yapıcı ve bagımsız düsünmeyi zorlastırdıgı zaman ortaya çıkar.
Kurumlarda kendi kendilerinin en büyük düsmanları olma egilimleri vardır. Birçok sirket,resmi kurum,üniversite ve kar amacı gütmeyen organizasyon ve kurumlar çogu zaman fiilen kendileriyle savas içindedirler.
Hemen hemen bütün organizasyonların tarihinde en azından bir tane kendi kendilerini zarar ugrattıkları bir yetersizlik ,daha bilinen haliyle bir ballistic podiatry veya kendi kendinin topuguna sıkmak olarak tabir edilebilecek bir olay örnegi vardır.
Hatta bazıları efsane olmustur. Bu gün çok az organizasyon kolektif beyin gücünü kayda deger rekabetçi bir avantaja dönüstürmek için gereken liderlik,yapısallık ve çalısma kültürüne sahiptirler. İnsan bilgisinin israfı, ve zihinsel kapasitenin bir çok organizasyonda hayatın bilinç dısı bir gerçegi olarak kabul edilmistir. Ortak bir amacın eksikligi, kurum içi sürtüsmeler, departmanlar arası politikalar,kötü yönetim ve diger kurumsal fonksiyon bozuklukları beyin gücü israfının neden olan ürkütücü faktörlerdendir.
KAYNAKÇA
Albrecht,K., Organizational Intelligence& Knowledge Management: Thinking Outside the Silos,The Executive Perspectiv, https://karlalbrecht.com/downloads/OI-WhitePaper-Albrecht.pdf
